عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد : مطالعه تاریخی و اجتماعی محلهی دردشت اصفهان
. بر این اساس، از آنجا که مسجد موردنظر نیز در ابتدای بازارچه و در نزدیکی این سنگ قرار داشته، به نام مسجد «پاسنگ» شهرت یافته می باشد. همانطور که به آن اشاره گردید، سنگ مذکور در آغاز در مجاورت درب کاروانسرا قرار داشته؛ اما چند سال پیش و به هنگام بازسازی بازارچهی دردشت، از جای اصلی خود، به نزدیک درب ورودی مسجد«دوغازی» باشد که در فهرست مساجد جلالالدین همایی[1] نیز به آن اشاره شده می باشد، میتوان احتمال دیگری را نیز در ارتباط با وجهتسمیه آن مطرح نمود؛ چنانکه در فرهنگ لغت فارسی آمده، کلمهی «غازی» به معنای کسی می باشد که در راه دین با کافران جهاد میکند (رضویبهابادی و حسنپورآلاشتی، 1374: 687). با در نظر داشتن این معنی بعید به نظر نمیرسد که این مسجد محل دفن دو جهادکنندهی با کفار یا همان «غازی» بوده که احتمالاً قبرهای پیدا شده نیز متعلق به آنان بوده می باشد. از طرف دیگر ـ چنانکه به آن پرداخته خواهد گردید ـ قبرستان قدیمی «روشاباد» در این حوالی قرار داشته می باشد؛ از این رو، دفن دو غازی در این مکان دور از ذهن به نظر نمیرسد. این مسجد همچنان حیات مذهبی فعالی دارد.
4-4-1-1-6- مساجد دیگر
مطابق با فهرستی که جلالالدین همایی از مساجد اصفهان تهیه کرده می باشد، مانندی دیگر مساجد محلهی دردشت که از لحاظ قدمت، وسعت و زیبایی ساختاری از مساجد کم اهمیت محسوب میشوند، میتوان به مساجد «محمدعلی سلمانی»، «پادرخت»، «کوچهباغ»، «ترکها»، «کوچه پاکاریها»، «سر قبر آقا» و «قُهرودی» اشاره نمود (همایی، 1384: 255 ـ 259). این مساجد در حال حاضر نیز وجود دارند؛ اگر چه اغلب تغییر نام دادهاند. شایان ذکر می باشد که به غیر از مساجد فوق در محلهی دردشت، میتوان به مساجد دیگری همزیرا مسجد «شورا»، مسجد «ارابهچیها»، مسجد «پیرزن» و مسجد «پایخچال» نیز اشاره نمود.
4-4-1-2- آرامگاهها
4-4-1-2-1- آرامگاه سلطان بختآغا
که با خط ثلث زیبا بر روی آن حک شده، در سال 919 ه.ق ـ در زمان شاه اسماعیل اول ـ توسط شخصی به نام خواجه «عبدل بن یوسف اصفهانی» وقف مسجد شده می باشد (همانجا). شایان ذکر می باشد که در تحقیقات میدانی صورت گرفته در این پژوهش، مکان دقیق[1] . جلالالدین همایی مساجد اصفهان را از لحاظ وسعت، قدمت، استحکام و زیبایی ساختاری به شش درجه تقسیم کرده می باشد؛ بر اساس این تقسیمبندی، از میان مساجد موجود در محلهی دردشت صرفاً مسجد «آقانور» مانند مساجد درجه دو و تقریباً با اهمیت اصفهان محسوب میگردد. همایی، از دیگر مساجد دردشت به غیر از مسجد «سرقبرآقا» و مسجد «دوغازی» نام نبرده می باشد. این دو مسجد نیز به زعم همایی از مساجد درجه ششم و بسیار کم اهمیت اصفهان میباشند (برای اطلاع بیشتر بنگرید به: همایی، جلالالدین، 1384، تاریخ اصفهان (مجلد ابنیه و عمارات و آثار باستانی اصفهان)، تهران، هما، 215 ـ 260).
