طراحی و ساخت جت جنگنده اف-۳۵ لایتنینگ ۲ (F-35 Lightning II Joint Strike Fighter) بسیار بیشتر از هر اسلحه دیگری در طول تاریخ هزینه ورداشته س اما یه ایده جدید از شرکت لاکهید مارتین (سازنده اف-۳۵) می تونه می تونه مرگبارترین جت جنگنده حال حاضر جهان یعنی اف-۲۲ (F-22) رو به قدرتی بالاتر از اف-۳۵ برسونه. پیشرفت و ساخت جت جنگنده اف-۲۲ در دهه ۱۹۸۰ شروع شد، زمونه ای که کامپیوترها حجم بیشتری داشته و فضای خیلی بیشتری اشغال می کردن. اما حتی این مسئله هم باعث نشد که مهندسان لاکهید مارتین از ساخت یه جت جنگنده دو موتوره با طول ۶۲ فوت (۱۸٫۹متر) و عرض ۴۵ فوت (۱۳٫۷ متر) با توان رادارگریزی بیخیال شن.
اف-۲۲ حتی باعث شد که دسته بندی جدیدی در میان جنگندها شکل بگیره.به جای برتری هوایی، مانند اف-۱۵، اف-۲۲ا سلطان تسلط هوایی لقب گرفتن که می تونست با قدرت مانور خود قدرتمندترین جتای جنگنده رو شکست داده و حتی قبل از این که دیده شه، با سرعت بالایی که داشت از مهلکه فرار کنه.
از طرف دیگه اف-۳۵ از قدرت پنهانکاری خود به شکل مشابهی سود می بره اما با داشتن یه قالب کوچکتر، تعداد سلاحای کمتر و یه موتور، این جت جنگنده ً واسه ماموریتای با فاصله کوتاه با دقیق شدن و فوکوس کردن روی شکار و نابود کردن سیستمای دفاعی دشمن و نه جنگ هوایی ساخته شده.
اف-۳۵ این کار رو بسیار بهتر از اف-۲۲ انجام میده چون از تکنولوژی مدرن تری بهره مند بوده و در همه جای اون از سیستمای کامپیوتری پیشرفته و سنسورهای قوی استفاده شده.
اما این روزا خبر می رسه که شرکت لاکهید مارتین در حال تشویق کردن پنتاگون به سرمایه گذاری واسه طراحی و ساخت یه جت جنگنده هیبریدی با بدنه اف-۲۲ رپتور و مغز اف-۳۵ لایتنینگ ۲ هستش که می تونه تا چند دهه آینده تهدیدهای روسیه و چین رو در مورد جنگندهای پیشرفته کنترل کنه.
این نسخه هیبریدی به سیستمای ارتباطی و پروازی (avionics) مدرن اف-۳۵ و با ایجاد تغییراتی در بدنه اف-۲۲ رپتور تولید می شه.
این تنها یکی از چندین گزینه ایه که به وسیله شرکت لاکهید مارتین به خاطر روزآمدسازی جتای جنگنده خود واسه مقابله با تهدیدهای آینده چین و روسیه به نیروهای هوایی آمریکا و هم پیمانانش پیشنهاد شده.
دیوید دپتولا، از افسران بازنشسته نیروی هوایی آمریکا که حالا از مدیران موسسه تحقیقات هواقضای میچله در این باره اینجور میگه:” شما می خواین یه هواپیمای هیبریدی بسازین. این هواپیما یه اف-۲۲ نیس.
یه اف-۳۵ نیس.
در واقع ترکیبی از این دوتا هستش.
این کار می تونه خیلی خیلی سریع تر از معرفی یه طراحی جدید انجام شه”.
نمونه جدید که مانند اون چیزیه که لاکهید مارتین به ژاپن پیشنهاد داده، سیستمای مدرن تر اف-۳۵ و دیگه پیشرفتا در مورد پنهانکاری رو در خود داره.
دپتولا در این باره اینجور گفته:” پتانسیل زیادی در مورد این ایده هست.
حرف من این نیس که خیلی سریع به سراغ این ایده بریم و اونو دنبال کنیم، اما از دیدگاه ژاپنیا وقتی اونا دوست دارن و به فکر این هستن که بجای ساخت یه اف-۲۲ بومی در این گزینه جانشین سرمایه گذاری کنن نشون میده که اونا می دونن این نمونه جدید چیزی بالاتر از اف-۲۲ رو به اونا ارائه دهد. این یه حرکت هوشمندانه از طرف اوناس”.
این پیشنهاد دوباره دعوا بر سر این که خرید یه نسخه روزآمد شده از جنگندهای نسل چهارم مانند اف-۱۵ و اف-۱۶ بهتره یا نسخه های مشابه جدیدتری که با طراحیای گرون تر و با تعمیر و نگهداری سخت تر اما با طراحیا، پوششا و سیستمای الکترونیکی کاربردی تر. در روزای گذشته هم خبری مبنی بر ساخت نسخه ای جدید از جنگنده اف-۱۵ ایگل با نام اف-۱۵ ایکس در ما منتشر شد که براساس اون نمونه روزآمد شده می تونست بمبا و موشکای بیشتری حمل کرده و از سیستمای الکترونیکی جدیدی سود می بره.
برخلاف اف-۲۲ و اف-۳۵، این نسخه جدید دارای طراحی پنهانکاری نیس اما سیستمای پیشرفته جنگ الکترونیکی و دیگه لوازم مدرن اون می تونه خطر هدف قرار گرفتن در آسمون رو کم کنن. به ادعای بعضی از کارشناسان مخالف ایده ساخت یه نسخه هیبریدی، اف-۳۵ می تونه اهداف متنوعی رو در حریم هوایی طرف مقابل و هم اینکه سیستمای دفاع موشکی و پلتفرمای موشکی متحرک دشمن نابود سازه اما نمیشه یه هواپیمای نسل چهارمی رو در اینجور سناریویی وارد کرده و از اون انتظار موفقیت داشت. به گفته این کارشناسان، هدف باید ساخت جنگندهای نسل پنجمی باشه که از تواناییای عملیاتی بالایی واسه موفقیت در اینجور سناریوهایی بهره مند باشن.
از طرف دیگه، کارشناسانی مانند دپتولا ادعا می کنن که خرید نسخه های روزآمد شده اف-۲۲ به نیروی هوایی آمریکا امکان میده که یه قدم رو به جلو و کم هزینه رو قبل از خرید یه جت جنگنده نسل ششمی با تغییرات ریشه ای در طراحی با تکنولوژیایی که هنوز مورد تایید قرار نگرفتن برداره که می تونه از هر دید واسه شرایط الان موثر و مقرون به صرفه باشه.ایشون در این باره میگه:” اگه به نواحی اصلی ایرودینامیک، سیستم پیشرانه، توانایی شناسایی شدن کمتر و چیزای دیگه ای به جز اینا نگاه کنین، ما به نقطه ای نرسیده ایم که بتونیم به سطحی بسیار بالاتر از اون چه که حالا با اف-۲۲ مقدوره برسیم.
دیگه گزینه ها
لاکهید مارتین، هم اینکه، پیشنهادهای جدیدی شامل قرار دادن تکنولوژیای جدیدی مثل تکنولوژی شلیک انرژی یا حمله الکترونیکی در جنگندهای اف-۱۶، اف-۲۲ و اف-۳۵ رو به آمریکا و هم پیمانانش ارائه داده. تغییرات ساختاری در اف-۳۵ هم یکی از ایده هاییه که مطرح شده.
همه این پیشنهادات به شکل یه برنامه بازنگری داخلی در شرکت لاکهید مارتین بررسی شده تا راه هایی واسه تجهیز بهتر و موثرتر جنگندهای الان و تکنولوژیایی که بخشی از جنگندهای آینده هستن مورد آزمایش قرار گیرند.
به گفته کارشناسان، اگه آمریکا می خواد به سمت هواپیماهای جنگی نسل جدید با توانایی بالا در تسلط هوایی باشه، گزینه های زیادی پیش رود داره.
یکی از این گزینه ها که به وسیله مدیران لاکهید مارتین به وزارت دفاع آمریکا پیشنهاد شده، ایجاد تغییراتی در اف-۳۵ از جمله ارتقای موتور هواپیما واسه کارکرد بهتر در بخش قدرت و مصرف سوخت و دیگه تغییراتیه که بدون تغییر طرح خارجی و قالب کلی اف-۳۵ میشه انجام داد. هم اینکه این شرکت، وزارت دفاع آمریکا رو تشویق کرده که با خرید تعداد بیشتری از این جنگنده نسل پنجمی، از تسلط هوایی خود در ده های آینده اطمینان حاصل کنه.
براساس برنامه های الان، نیروی هوایی آمریکا در سال ۲۰۳۰ حدود ۱٫۰۰۰ فروند جنگنده نسل پنجمی اف-۲۲، اف-۳۵ و ۱٫۰۰۰ فروند اف-۱۵ و اف-۱۶ نسل چهارمی داره.
اگه تعداد اف-۳۵ای تولیدی در سال به ۸۰ تا ۱۰۰ فروند در سال زیاد شه، ۸۰ درصد از ۲٫۰۰۰ فروند جنگنده این کشور در سال ۲۰۳۰ به جنگندهای نسل پنجم تعلق می داشت. یکی از نگرانیا و موضوعات مورد بحث اصلی، بحث هزینه هاست. الان و براساس آخرین گزارش پنتاگون، هزینه هر فروند اف-۳۵ الان ۹۰ میلیون دلاره و پنتاگون می خواد که تا سال ۲۰۲۰ هزینه ساخت هر فروند به ۸۰ میلیون دلار کم بشه. تغییرات هزینه هر نمونه از نسخه های سه گانه اف-۳۵ رو در این لینک ببینین.
در آخر باید گفت که خیلی از کارشناسان نظامی می گن که هزینه ارتقای جنگندهای الان بسیار کمتر از طراحی و ساخت یه پلتفرم به طور کاملً جدید با نامی فرق داره و ایده ساخت یه جنگنده هیبریدی می تونه بهترین گزینه واسه کاهش هزینه ها و ساخت یه جنگنده توانا و استراتژیکمه.
جنگنده اف ۱۵ جدید بوئینگ با بیشتر از ۲۴ فروند موشک پیشرفته عرضه شد
بریتانیا از جدیدترین جت جنگنده پنهانکار خود با نام «طوفان» رونمایی کرد
با ۲۰ فروند از سریع ترین و چابک ترین جتای جنگنده تاریخ آشنا شید [قسمت اول]
۱۲ واقعیت باحال و عجیب در مورد جنگنده پنهانکار اف ۳۵ لایتنینگ ۲
